این دو زن

به این قاب نگاه می‌کنم... در نظر اول قاب موفقیت و خوشبختیست، اما ای داد از سرانجام‌ها.

سمت راست، مریم میرزاخانی استاد نخبه‌ی ریاضی که به عنوان اولین زنِ دانشمند برنده‌ی مدال فیلدز شد. سمت چپ، Park Geun-hye نخستین رئیس جمهور زن در تاریخ کره‌ی جنوبی که در حال اهدای جایزه به مریم میرزاخانی هست.

مریم سال ۲۰۱۷ در سن ۴۰ سالگی در اثر سرطان فوت کرد. این فقدان علاوه بر احساس غم و افسوس احساس بدشانسی رو هم برای من به همراه داشت. فکر این که بعد از این همه تسلط مردان در عرصه‌ی علم، بلاخره یک زن درخشانی پیدا شد که این مسئله رو در هم شکست و حالا اون زن باید اول چهل سالگی، زمانی که کلی دستاوردها و افتخارات دیگه پیشِ روش بود، زندگیش قیچی بشه برام حرص درار بود.

از اون طرف، Park در سال ۲۰۱۶ بخاطر اتهامی که بابت فساد سیاسی و اقتصادی بهش وارد شده بود از رئیس جمهوری عزل و دادگاهی شد و حکم ۲۵ سال زندان رو بهش دادن که در نهایت پارسال بهش عفو خورد و از زندان آزاد شد و برای همیشه از سیاست کناره‌گیری کرد.

این اتفاق هم برام ناگوار بود، مدام با خودم می‌گفتم یک زن توی اون مملکت پیدا شد که به سطح ریاست جمهوری رسید و مردسالاریِ حاکم بر سیاست رو به چالش کشید، اما حالا همون یک نفر رو برکنار کردن و سر از زندان درآورد.

زن بون سخته و در بسیاری از موارد تؤام با بدبیاری. فرهنگ، جامعه، اقتصاد، سیاست و حتی بیولوژی و طبیعت هم چندان روی خوش بهت نشون نمی‌دن. گویا تقدیر و سرنوشت هم بسیج شدن علیه زنی که می‌خواد فراتر بره. 

چندی پیش کاریکاتوری رو دیدم که در اون مردی سوار دوچرخه‌ای بود که چرخ‌هاش طبق حالت عادی دایره‌ای شکل بود و در کنارش زنی بود سوار بر دوچرخه‌ای که چرخش‌های مربعی داشت. باری، حرکت و پیشروی برای زن همیقدر کُند، قطره چکانی و پر از مشقت هست. اگر زنی بر طبق شانس سوار بر دوچرخه‌ی عادی بشه، احتمالاً یک نیروی بی‌چشم و رویی در انتهای خط مسابقه ایستاده که با بی‌رحمی و تعجب به اون گوشزد می‌کنه که تو اشتباهی تا اینجا اومدی و اصلاً چطور اومدی. اگر هم با حربه‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نتونن مغلوبش کنن، احتمالا تقدیر و بیولوژی دست در دست هم او را از صحنه بیرون می‌کنند و تمام.

حدیث ملاحسینی

* عکس: Seoul ICM 2014 shows